Xét nghiệm WGS là gì?
- Bộ gen người chứa khoảng 3 tỷ cặp base và hơn 22.000 gen. Công nghệ giải trình tự toàn bộ bộ gen (WGS) phát hiện tất cả các ADN trong bộ gen, với phạm vi phát hiện lớn gấp khoảng 100 lần so với giải trình tự toàn bộ exome.
- Xét nghiệm giải trình tự toàn bộ bộ gen (WGS) được xem là phương pháp toàn diện nhất để chẩn đoán bệnh hiếm, nhờ khả năng thu thập gần như toàn bộ thông tin di truyền với ưu điểm nổi bật là độ bao phủ rộng và khả năng phân tích đồng đều trên toàn bộ bộ gen.
- WGS có khả năng phát hiện đồng thời các biến thể ở vùng mã hóa (exon), biến thể ở vùng không mã hóa (bao gồm vùng intron, vùng promoter và vùng liên gen…), đột biến cấu trúc, biến thể số lượng bản sao (CNV) và đột biến ty thể. So với xét nghiệm giải trình tự toàn bộ exome, WGS cải thiện khả năng chẩn đoán lâm sàng và phát hiện nguyên nhân gây bệnh di truyền hiệu quả hơn.
Phạm vi xét nghiệm
- SNV/Indel
- CNV cấp độ exon
- CNV cấp độ nhiễm sắc thể
- Bộ gen ty thể
- Intron
- Đột biến cấu trúc
- Mất tính dị hợp tử (loss of heterozygosity)
- Đột biến động (dynamic mutation)
Ai nên làm WGS?
WGS được khuyến nghị cho tất cả các trường hợp nghi ngờ mắc bệnh di truyền là nguyên nhân gây ra một phần/toàn bộ triệu chứng của bệnh nhân.
Đặc biệt là các trường hợp sau:
- Dị tật bẩm sinh đa cơ quan
- Rối loạn phổ tự kỷ
- Chậm phát triển
- Thiểu năng trí tuệ
- Động kinh
- Thai nhi có hình ảnh siêu âm bất thường
- Trẻ sơ sinh mắc bệnh nặng
- Các bệnh khó cần chẩn đoán phân biệt
Các gói xét nghiệm WGS
WGS đơn (proband)
- Chỉ làm xét nghiệm cho bệnh nhân chỉ điểm (proband)
- Có thể tư vấn các thành viên trong gia đình của proband làm thêm Sanger để xác nhận lại trong trường hợp phát hiện đột biến
WGS bộ 3 (trio)
- Làm xét nghiệm cho cả proband và bố mẹ của proband
- Bản báo cáo sẽ được phân tích dựa trên dữ liệu giải trình tự của 3 người kết hợp với triệu chứng lâm sàng của proband
Ý nghĩa của xét nghiệm WGS
Chẩn đoán
Xác định toàn diện nguyên nhân di truyền để hỗ trợ quá trình chẩn đoán lâm sàng (đặc biệt cho những trường hợp khó chẩn đoán có nghi ngờ là do yếu tố di truyền)
Hướng dẫn thai sản
Tìm kiếm các bất thường di truyền để tư vấn cho các cặp đôi trước khi có quyết định thai sản
Quy trình xét nghiệm WGS
Bước 1
Điền đơn
Bước 2
Thu mẫu
Bước 3
Vận chuyển
Bước 4
Tách chiết
Bước 5
Giải trình tự
Bước 6
Phân tích
Bước 7
Báo cáo
Bước 8
Tư vấn
